Ars Musica is in 2022 gestart met ‘Felix’ – een zevenjarig project rond de componist Felix Mendelssohn Bartholdy, die ook dichter, schilder, conservatoriumdirecteur, dirigent, organist, pianist, wereldreiziger, filosoof en wonderkind was.

Een van zijn grootste verdiensten is misschien wel dat we Johann Sebastian Bach kennen, want het was Felix die in 1829 voor het eerst na bijna honderd jaar weer de Matthäus Passion uitvoerde, een sensatie in die tijd! Ook daarna bleef hij zich ijveren voor uitvoering van Bachs werk, door Felix’ tijdgenoten als hopeloos ouderwets bestempeld. Een Bachtraditie werd geboren. Tegelijkertijd was Felix ook een vernieuwer die talloze nieuwe composities van tijdgenoten programmeerde.

Felix was ook het jongere broertje van Fanny, die zich op verzoek van vader Abraham Mendelssohn terugtrok uit het openbare concertleven. De familie Mendelssohn was een vermogende joodse familie die zich vanwege toenemend antisemitisme bekeerde tot het christendom. Felix werd na zijn dood geboycot. Allereerst door Richard Wagner, die vond dat joodse componisten misschien wel lief konden componeren, maar de ware Germaanse pathos niet doorgrondden. Zijn argumenten werden gretig overgenomen door de nazi’s die Wagners muziek als Duitse ideaalmuziek betitelden en Felix’ muziek verboden. De argumenten hiervoor worden af en toe nog steeds gebruikt.

Felix: een componist met een boeiende en nog steeds actuele levensloop, veruit de populairste componist van zijn tijd. De hele stad Leipzig leefde mee toen hij in 1847 overleed. Bij het vervoer van zijn lichaam naar Berlijn stonden duizenden mensen langs de kant en bij iedere tussenstop zong een koor als eerbetoon werken van hem.

We kennen Felix goed, dankzij zijn duizenden brieven die ons zijn overgeleverd. Tot en met 2029 presenteren we hem, zijn zus Fanny, zijn tijdgenoten, zijn inspiratiebronnen, zijn navolgers, nieuwe composities in jaarthema’s in spannende programmeringen, actueel en verbindend. Het project wordt ondersteund door korte video’s op Instagram: @jouwvriendfelix.

Felix was charismatisch, vriendelijk, voorkomend, tactvol maar beslist: een verbindend leider. We vinden hem zo passen in onze tijd, dat we ons graag aan hem verbinden.

Felix #1 – Voorstellen

Felix #5 – De jonge Felix

Felix #6 – Schilderen

Felix #8 – Zelter en Felix

Felix #9 – Goethe en Felix

Projecten

2024: Fanny en Felix

Als Felix’ getalenteerde zus Fanny in mei 1847 sterft, breekt zijn hart. Zij hadden een muzikale zielsrelatie en enkele maanden later overlijdt ook Felix. Hij wordt bij Fanny begraven. In deze spannende muzikale voorstelling plaatsen we ook hun muziek naast elkaar.

2025: De verboden Felix

Hoewel bekeerd tot het protestantisme, zagen de nazi’s honderd jaar later Felix toch als joods componist. Zijn muziek werd verboden. Dit programma verbindt hem in dit herdenkingsjaar met Entartete Musik. En welke rol speelt Richard Wagner hierin?

2026: De reiziger Felix

De muzikale taal van Felix klinkt niet typisch Duits. Zijn vele reizen door heel Europa hebben onmiskenbaar hun weerslag op zijn muzikale ontwikkeling. In deze concertreeks volgen we Felix in zijn voetsporen naar onder andere Italië, Schotland en Zwitserland.

2027: De gelovige Felix

Hoewel Felix als kind protestants werd gedoopt, heeft hij zijn joodse wortels nooit verloochend. In sacrale koorwerken en brieven ontdekken we zijn liefde voor beide tradities. Geniet van zijn imposante Psalmen, zijn indringende oratoria Paulus en Elias, maar ook van zijn meest intieme a cappella koorwerken.

2028: Johann Sebastian en Felix

Kunnen we ons Felix zonder Bach voorstellen? Of is het andersom: Bach dankzij Felix? Zijn leraar Zelter drukte het kernachtig uit: ‘Je moet een genie zijn om het genie Bach te kunnen doorgronden.’ In deze reeks dagen beide componisten elkaar uit met muzikale gesprekken.

2029: De Matthäus Passion in de versie van Felix

De Bachrevival die tot op vandaag voortduurt, is niet voor te stellen zonder het pionierswerk van Felix. In 1829 was hij het die de Grote Passie aan de vergetelheid ontrukte. Beluister Bachs Matthäus Passion zoals Felix die 200 jaar geleden uitvoerde.

2022: Fantastische Felix

Met Felix kijk je zowel terug als vóóruit in de muziekgeschiedenis, en begrijp je dat geen componist en geen werk helemaal op zichzelf staat. Deze concertreeks laat die verbondenheid horen.

Lees meer

2023: Wonderkind Felix

Toen de twaalfjarige Felix bij Goethe op bezoek kwam, was de beroemde schrijver van slag: ‘Mozart was babygebrabbel. Hier spreekt een volwassene.’ Kruip met ons in het hoofd van de geniale Felix en ontdek bruisende composities.

Lees meer

Je digitale reisgenoot: overzichtelijk en relevant.

Maak het jezelf gemakkelijk en probeer onze nieuwsbrief.

.